หิ่งห้อยน้อยใจ

ช่วงฤดูร้อน  เราต้องไปดูบ่อน้ำบ่อย ๆ เพราะน้ำจะมีน้อย ไม่ค่อยพอใช้ บางครั้งสัตว์ก็พังรั้วเข้าไปกินน้ำ 
ทำให้ท่อน้ำที่เราต่อไปที่ไร่แตก  หนูหิ่ง ฯ มักจะไปกับพ่อ ช่วยพ่อจับโน่นหยิบนี่ การไปบ่อน้ำหนูหิ่ง ฯ ทั้งชอบและก็ขยะแขยงด้วยในเวลาเดียวกัน 
ไอ้ที่ชอบก็จะได้หาปูไปให้แม่ตำน้ำพริกให้กิน   และถ้าโชคดีก็จะมีมะเดื่อสุกเป็นผลไม้ชั้นยอดให้กินด้วย พ่อบอกว่ามะเดื่อจะมี 2 เพศ 
ถ้าเป็นต้นมะเดื่อตัวผู้ ลูกมะเดื่อจะกินไม่ได้ ข้างในจะมีแต่แมลงและมด แต่ถ้าเป็นมะเดื่อตัวเมียจะกินได้ 
โชคดีที่มะเดื่อข้างบ่อน้ำของของหนูหิ่ง ฯ เป็นตัวเมียนะ  ไม่งั้นมีหวังอด. 
แต่เจ้าสิ่งที่ทำให้หนูหิ่ง ฯ ขยะแขยง เกลียด และกลัว ก็คือไส้เดือน กับตัวทาก ไส้เดือนยังไม่เท่าไหร่หรอกเพราะว่ามันไม่กัด 
แต่ตัวทากจะกัดและดูดเลือดคล้าย ๆ ปลิง แต่ตัวมันจะกลม ๆ เล็ก บางตัวจะเล็กมากประมาณเส้นผมเห็นจะได้มั้ง มองไม่ค่อยเห็น 
แต่ถ้ามันดูดเลือดจากเราแล้วล่ะก็ ตัวโตทันตาเห็นเลยหละ มันจะดูดจนอิ่มแปร้ แล้วก็หลุดออกไป แต่ถ้ามันยังดูดไม่อิ่ม เมื่อเรากลับถึงบ้าน 
ถอดรองเท้า ถอดถุงเท้า หรือถลกขากางเกงขึ้น อาจจะเห็นมันติดอยู่ที่ใดที่หนึ่ง มันจะดูดติดคล้ายปลิงแกะยาก ตัวมันจะลื่น ๆ จับไม่ค่อยอยู่ 
หนูหิ่ง ฯ เคยถูกมันดูดเลือด  น่าขยะแขยงมาก ยืนร้องให้ พร้อมกับตะโกนเรียกพ่อ เรียกแม่ เรียกทุกคนในบ้านให้มาช่วยเอาออก 
แต่ถึงยังไงหนูหิ่ง ฯ ก็ยังคงชอบไปกับพ่อ บางครั้งที่พ่อดูแลบ่อน้ำเสร็จ แล้วก็พอมีเวลาก่อนกลับบ้านพ่อจะพาหนูหิ่ง ฯ เข้าป่าเพื่อไปหาของกิน 
พ่อรู้จักผัก ผลไม้ป่าเยอะมาก หนูหิ่ง ฯ ดีใจและภูมิใจมากที่ได้เกิดมาเป็นลูกของพ่อ และรู้สึกว่าอยู่บนดอย ท่ามกลางป่าเขาธรรมชาติ 
ทำให้หนูหิ่ง ฯ ได้เปรียบกว่าคนในกรุงเยอะแยะ มากมาย ^_^
มีผลไม้ป่าอีกชนิดหนึ่งที่พ่อพาไปหาและพวกเราชอบกินมาก แต่จะหากินได้ยากเพราะว่ามันมักจะขึ้นตามหน้าผาสูง ๆ 
หรือในป่าลึก ๆ พ่อเรียกว่า * จางเมียวโก๊ะ  * หนูหิ่ง ฯ เชื่อว่าคงไม่ค่อยมีใครรู้จัก ต้นของมันจะคล้าย ๆ ต้นข่า มีดอกคล้าย ๆ กัน
ลูกมันจะอยู่ในดินเอาไม้ไปเขี่ย ๆ เอาก็ได้ หรือจะขุดเอาก็ได้ ถ้าขุดจะได้เป็นพวงใหญ่ ๆ เปลือกจากเมียวโก๊ะจะค่อนข้างแข็ง 
ข้างในจะเป็นเม็ดเล็ก ๆ คล้าย ๆ วุ้นห่อหุ้มเม็ดในสีดำ รสชาติหวาน แต่ถ้าไม่แก่จัดจะมีรสอมเปรี้ยวนิด ๆ ซึ่งเดี๋ยวนี้จะหากินยากมาก 
แต่ก็ยังพอมีเหลืออยู่ มีเพื่อนบ้านของหนูหิ่ง ฯ คนหนึ่งไปหาขุดมาปลูกไว้ในสวน   เวลาหนูหิ่ง ฯ ไปหาทีไรป้าเขาก็จะพาไปขุด 
แถวบ้านส่วนใหญ่มักจะปลูกพืช ผัก ผลไม้ ไว้กินเอง ถ้าเหลือก็แบ่งไปขาย บางครั้งก็แจกไปตามหมู่เพื่อนบ้านนั่นเอง..
ยามเมื่อถึงฤดูฝนเป็นช่วงปิดเทอมพอดี เพราะตามโรงเรียนบ้านนอกจะมีทั้งหมดสามเทอม โรงเรียนจะปิดเทอมช่วงฤดูเพาะปลูก 
เพื่อให้ลูกหลานได้ไปช่วยงานทางบ้าน ฤดูนี้พวกเราทุกคนจะมีงานทำกันล้นมือ พ่อจะขยันขึ้นอีกเท่าตัว เนื่องจากว่าพ่อต้องทำทุกอย่างด้วยตัวเอง 
ลูก ๆ ก็ช่วยไม่ได้มากนัก พี่ ๆ และหนูหิ่ง ฯ ก็พยายามช่วยงานพ่ออย่างเต็มกำลัง พวกเราจะขุดดิน พรวนดิน จนมือบวม มีน้ำใส ๆ อยู่ข้างใน 
ซึ่งชาวบ้านจะเรียกว่า  ขึ้นแก้ว  แต่บางคนจะไม่ขึ้นแก้ว เพราะมือด้านจนไม่รู้สึกอะไรแล้ว ใครที่มือขึ้นแก้ว จะถูกล้อว่าเป็นพวกผู้ดีตีนแดง 
พวกผิวบาง ทำงานหนักไม่ได้ ในหมู่พวกเราถ้าใครขึ้นแก้วแล้วล่ะก็ จะพยายามปกปิดกันสุดชีวิต เพราะกลัวจะถูกล้อ 
แต่ตอนที่แก้วแตกมักจะปิดไม่มิด เพราะว่ามันจะแสบมาก ต้องหายามาทา และปิดพลาสเตอร์ไว้เพื่อป้องกันเชื้อโรค 
หนูหิ่ง ฯ ชอบฤดูฝนมากกว่าฤดูอื่น ๆ ถึงแม้ว่าฝนจะตกดินเปียกแฉะเลอะเทอะ ฟ้าผ่าฟ้าร้องเสียงดังแสบแก้วหู แต่ฤดูฝนเป็นฤดูที่พวกเราทุกคน
ได้อยู่พร้อมหน้ากันทุกวัน อาหารอุดมสมบูรณ์ บางวันจะมีแมงเม่า แมงมัน ให้พวกเราเก็บ ส่วนใหญ่มันมักจะออกมาหลังฝนตก 
ต้องล้างให้สะอาดเพราะว่าบางทีจะมีดินและหญ้าติดมาด้วย เอาไปคั่วให้สุกแล้วโรยเกลือนิดหน่อยอร่อยมาก ๆ ขอบอก..... 
พวกเราในหมู่บ้านเดียวกันจะมีการ  เอาวัน  กันด้วย ก็เป็นการแลกแรงงานกัน วันนี้ไปช่วยไร่นี้ อีกวันไปช่วยบ้านนั้น 
แต่บางทีก็ให้ค่าจ้างกันเป็นวัน แล้วแต่จะตกลงกัน  แล้วก็จะมีการ  คืนวัน  ให้กับเพื่อนบ้านของเรา 
ในฤดูฝนพวกเราได้รับอนุญาตให้ไปหาหน่อไม้ หาเห็ด ขุดจิ้งหรีด แล้วแต่ใครจะไปทำอะไร เพราะในป่ามันมีทุกอย่างที่เราต้องการ 
แม่จะแบ่งให้ลูก ๆ ว่าใครไปทำอะไร ก็ไปป่าเดียวกันนั่นแหละแต่แยกกันไปหาคนละส่วน ซึ่งสามารถตะโกนได้ยินถึงกัน
หนูหิ่ง ฯ จะเป็นคนหาเห็ด งานจะเบาหน่อยไม่ต้องมีอะไรมาก เอาแต่กระสอบใบเดียว ในป่าก็จะมีเห็ดน้ำข้าว เห็ดฟาน เห็นไข่ห่าน 
หนูหิ่ง ฯ รู้จักเห็ดพวกนี้ดี  ต้องเข้าไปด้านในของป่าจึงจะมีเห็ดเยอะ เพราะเห็ดมักจะขึ้นในที่ ๆ มีต้นไม้สูง ๆ ใบไม้ร่วงเยอะ ๆ 
ส่วนพี่สาวสองคนของเป็นคนไปขุดจิ้งหรีด   ต้องแบกจอบไปด้วย ต้องไปหาขุดแถวรอบนอกของป่า ดินร่วนไม่แฉะ 
สังเกตดูที่พื้นดี ๆ จะเห็นรูของจิ้งหรีด ปากรูจะมีดินเป็นขุย ๆ ปิดอยู่ ถ้าเกิดรูไหนไม่มีดินปิด แสดงว่าจิ้งหรีดทิ้งหลุมไปแล้ว 
หลุมไหนมีจิ้งหรีดขุดลงไปไม่ต้องลึกก็จะเจอตัว บางรูจะมีหลายตัว คือมีตัวผู้หนึ่งตัว มีตัวเมียสองตัว ก็ถือว่าได้กำไร ขุดครั้งเดียวได้ถึงสามตัว 
แต่บางครั้งขุดลงไปอาจโชคร้ายเจอตัวตะขาบแทนจิ้งหรีดก็ได้ ต้องระวังอย่าเอามือล้วงเข้าไปในรู ต้องหาไม้มาเขี่ยดูก่อน 
หลาย ๆ ครั้งที่พี่สาวไปขุดได้แมงมุมดินมาด้วย ตัวมันจะเหมือนแมงมุมทั่ว ๆ ไป แต่ตัวใหญ่กว่ามากเกือบเท่าผ่ามือเลยทีเดียว 
รูของแมงมุมดินจะใหญ่เกือบเท่าแขนของ ปากรูจะมีใยแมงมุมปิดอยู่ แต่บางครั้งก็ไม่มี รอบ ๆ ปากรูจะเรียบ ๆ ไม่ขรุขระ 
ถ้าขุดได้เยอะแม่ก็จะทอดให้กิน แต่ถ้าได้มาน้อยก็จะตำน้ำพริก จะได้กินกันทั้งบ้าน เวลาขุดจิ้งหรีดจะใส่ถุงพลาสติกไม่ได้
เพราะมันจะกัดถุงและหนีได้ พวกเราจะใช้ดอกหญ้าผูกปมไว้ตรงปลาย เหลือตรงโคนไว้แทงตรงปลอกคอของจิ้งหรีด
ร้อยรวมกันเป็นพวง ๆ จิ้งหรีดสามารถทำอาหารได้หลายอย่าง ทอดกระเทียมพริกไทยก็ได้ ชุปแป้งทอด หรือตำน้ำพริกก็อร่อย สุดย๊อด....
สำหรับพี่ชายอีกสองคนได้รับมอบหมายจากแม่ให้ไปขุดหน่อไม้ สองคนนี้จะเหนื่อยหน่อยเพราะต้องเอากระสอบใบโต ๆ
และแบกเสียมไปด้วย เสียมจะเป็นโลหะยาว ๆ สามารถขุดลึก ๆ ลงไปในดินได้ เหมาะสำหรับขุดหน่อไม้ บางครั้งพี่ชายจะได้หนอนไม้ไผ่มาด้วย 
หนูหิ่ง ฯ ไม่รู้หรอกว่าพี่ชายเขารู้ได้ยังไงว่าในไม้ไผ่ต้นไหนมีหนอนไม้ไผ่อยูข้างใน แต่วันใดที่เจอหนอนไม้ไผ่ก่อน 
พี่ชายแทบจะไม่อยากขุดหน่อไม้เลย เพราะหนอนไม้ไผ่อร่อยมาก หายากด้วยไม่เหมือนสมัยนี้ เขาเลี้ยงหนอนไม้ไผ่ขายกันแล้ว 
เมื่อก่อนถ้าไปเข้าป่าเป็นไม่ได้กินหรอก พี่ชายสองคนจะงานหนักกว่าเพื่อน เพราะเมื่อขุดแล้วก็ต้องแบกกลับมาบ้าน 
บางครั้งถ้าพวกเราได้สิ่งที่แต่ละคนต้องการแล้ว ก็จะมาช่วยกันปอกเปลือกหน่อไม้ออก เปลือกหน่อไม้จะแข็งและมีขน 
ถ้าไม่ระวังขนมันจะตำทำให้เกิดอาการคันได้ บางครั้งเมื่อปอกเปลือกเสร็จแล้วก็จะเหลือเพียงครึ่งกระสอบ พวกเราก็จะช่วยกันขุดให้เต็มกระสอบ 
เพราะไหน ๆ ก็มาแล้ว จะได้เก็บไว้กินได้นาน ๆ ตอนนี้เรามีหน่อไม้สดไว้แกงใส่ชะอม แต่ต่อไปเราก็จะมีหน่อไม้ดองไว้กินอีกเช่นกัน 
แม่จะดองไว้เป็นไห ๆ เก็บไว้กินเกือบตลอดปี วิธีการของแม่ก็ไม่มีอะไรมาก แค่ฝานบาง ๆ ใสน้ำลงไปแล้วก็ใส่ถุงพลาสติกมัดให้แน่น ๆ 
อย่าให้มีลมอยู่บ้างในแล้วก็ใส่ไว้ในไหอีกที ในไหก็จะมีน้ำด้วยแต่เป็นน้ำเปล่า ๆ นะ ไม่ได้ใส่อะไรเลย 
ไม่เข้าใจเหมือนกันว่าทำไมมันจึงเปรี้ยวและก็ไม่เน่าอ่ะนะ....