tiki
๏พระราชนิพนธ์โคลงสุภาษิต **นฤทุมนาการ**๑ ๚
ที่มา จากหนังสือ เล่มเดียวกัน ได้บรรยาย ความ โคลงสุภาษิตนี้ไว้ว่า
คำว่า นฤทุมนาการ เป็นศัพท์สมาส ที่มีการสนธิ แยกได้เป็นขั้นๆดังนี้
นฤทุมน + อาการ (อาการ แปลว่า สภาพ กิริยา )
นฤทุมน เป็นศัพท์สมาสอีกเช่นกัน แยกได้เป็น
นฤ + ทุมน
(นฤ เป็น อุปสรรค แปลว่า ปราศจาก ไม่)
ทุมน แยกเป็น ทุ + มน
(ทุ เป็น อุปสรรค แปลว่า ไม่ดี เสีย
มน แปลว่า ใจ )
เมื่อแยกศัพท์ เช่นนี้แล้ว จะเห็นว่า ความหมายรวม นฤทุมนาการ ก็คือ สภาพที่ปราศจากความเสียใจ หรือ สภาพที่ไม่ทำให้เสียใจ ซึ่ง
ตามนัยแห่งโคลงสุภาตนี้มี ๑๐ ประการ
ดังที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธว่า
.กิจ ๑๐ ประการที่ผุ้ประพฤติ ยังไม่เคยเสียใจ
ที่มา หน้า ๑๔๒ เล่มเดียวกัน
: 4895 - tiki : 264974 - 04 พ.ค. 47 - 20:39
กิจสิบประการที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ
1. เพราะทำความดีทั่วไป
2. เพราะไม่ได้พูดร้ายต่อใครเลย
3. เพราะถามฟังความก่อนตัดสิน
4. เพราะคิดเสียก่อนจึงพูด
5. เพราะงดพูดในเวลาโกรธ
6. เพราะได้กรุณาต่อคนที่ถึงอับจน
7.เพราะขอโทษบรรดาที่ได้ผิด
8.พราะความอดกลั้นต่อผู้อื่น
9.เพราะไม่ฟังคำคนพูดเพศนิทาน
10.เพราะไม่หลงเชื่อข่าวร้าย
คนเราทุกวันนี้ มีไม่น้อยที่ทำเรื่องต่าง ๆ แล้วพลอยทำให้ตนเองต้องเสียใจภายหลัง ก็ได้แต่เพียงคร่ำครวญ ปริเวทนาการ ไม่สามารถกลับหวนทวนอดีตได้ ถ้าจะว่าไปแล้วคนเราทุกวันนี้ไม่ต้องถึง 10 ประการหรอก ถ้าได้สักครึ่งหนึ่ง สังคมก็จะดีไม่น้อย แต่เพราะความดีให้ผลช้า และตอบแทนในแง่ของวัตถุไม่ทันใจ จึงดูเหมือนความชั่วจะได้รับการสนองตอบมากกว่า แต่เพราะคิดว่าแค่จะได้ จะเอานั่นแหละคนเราจึงต้องมาเสียใจภายหลัง
เอาง่าย ๆ แค่ข้อ 4 ที่ว่า คิดเสียก่อนจึงพูด ก็หมายถึงว่า ก่อนพูดเราเป็นนายของคำพูด แต่พอพูดเสร็จมันกลับเป็นนายเรา หรือ ข้อ 5 เพราะงดพูดในเวลาโกรธ ก็เพราะว่า ความโกรธเปรียบเสมือนลูกระเบิด คือ ก่อนที่มันจะทำลายคนอื่นได้ มันจะต้องทำลายตัวมันเองก่อน ส่วนความไม่โกรธ ก็เหมือนพัดลม ที่ตัวมันเองแสนร้อนเมื่อเปิดนาน ๆ แต่คนได้รับกลับเย็น..............
ขอให้ทุกหัวใจจงงดงาม...
แล้วเจอกันอีกครับทิกิ.
: 7767 - เกียรติ กรัชกาย : 265194 - 04 พ.ค. 47 - 23:53