เรื่องของสมอง..ลองมาอ่านดู

..สีน้ำฟ้า..

คงไม่มีใครอยากให้สมองมีปัญหาหรือเสื่อมทรุดใช่ไหมคะ 
ขณะเดียวกัน ก็คงอยากให้สมองคงความเฉียบคมอยู่เสมอ 
ถ้าอยากรู้ว่าเขามีวิธีการอย่างไร...เร่เข้ามาได้เลยค่ะ 
CBSNews.com ได้สัมภาษณ์ดอกเตอร์ลอว์เรนซ์ หรือ ลาร์รี ซี. แคตซ์ 
(Lawrence Larry C. 
Katz) ศาสตราจารย์ด้าน Neurobiology ของ Duke University Medical 
Center ในสหรัฐ 
อเมริกา 
ดอกเตอร์แคตซ์เป็นนักวิจัยทางด้านสมองซึ่งมีผลงานโดดเด่น 
นอกจากผลงานมากมายทางด้านวิชาการแล้ 
ว เขายังได้เขียนหนังสือชื่อ Keep Your 
Brain Alive ซึ่งจากผลงานเล่มนี้นี่เอง ที่ทำให้ทาง CBSNews.com 
สนใจไปคุยด้วย 
กุญแจสำคัญในการทำให้สมองเฉียบคมของดอกเตอร์แคตซ์ อยู่ที่การ 
ลับสมองลองปัญญานั่นเอง แต่ทั้งนี้ 
โปรดเข้าใจเสียแต่เบื้องต้นนะคะว่า 
คำแนะนำที่ดอกเตอร์แคตซ์จะแนะต่อไปนี้ไม่ใช่วิธีการที่จะทำให้เรา 
ๆ ท่านๆกลายเป็น อัจฉริยะ แต่อย่างใด 
เพียงแต่จะทำให้สมองมีพลานามัยที่สมบูรณ์แข็งแรงเท่านั้น 
คำแนะนำของดอกเตอร์แคตซ์มี 6 ข้อ ดิฉันขอสรุปแต่พอสังเขป 
1. Reroute Your Life: 
ดอกเตอร์แคตซ์ชี้ว่าสิ่งที่จะต้องเน้นอย่างมากก็คือ 
การวางแผนการดำเนินชีวิตใหม่ ยกตัวอย่างเช่น เดิน 
ทางไปทำงานด้วยเส้นทางใหม่ 
ซึ่งการกระทำเช่นนี้จะช่วยกระตุ้นให้สมองพิจารณาสิ่งที่กำลังทำอยู่ และ 
เชื่อมต่อวงจรใหม่ 
ดอกเตอร์แคตซ์บอกว่าการเพิ่มขอบเขตของตัวกระตุ้นจะเป็นการเพิ่มความกว้างแถบความ 
ถี่ 
หรือ bandwidth ให้กับสมอง 
2. Use a different sense to do a standard activity: 
ดอกเตอร์แคตซ์แนะว่า แทนที่เราจะมองหากุญแจตามปกติ 
เราก็ควรหากุญแจด้วยการสัมผัส คือใช้ 
ประสาทสัมผัสแทนการใช้ตาดู หรืออย่างในตอนเช้า 
ควรเลือกเสื้อผ้าให้เข้ากันด้วยเนื้อผ้าแทนที่จะเป็นสี 
ซึ่งตรงนี้ดอกเตอร์แคตซ์บอกอย่างมีอารมณ์ขันว่า 
อย่าทำแบบนี้ในวันที่ต้องออกไปทำงานล่ะ...นอกจากนั้น 
ก็เช่นจัดโต๊ะทำงานใหม่ให้แตกต่างไปจากเดิม 
กุญแจของคำแนะนำนี้อยู่ที่ ทำตัวให้พ้นจากความจำเจเดิมๆ ทั้งนี้ 
เพราะสมองเองก็สามารถตกหลุมตกร่องได้ง่ายๆ 
ดอกเตอร์แคตซ์บอกว่า คนเรามักจะอาศัย 
รูปและเสียงมากกว่าใช้ความรู้สึกอื่น เขาบอกว่า 
เมื่อเราใช้ความรู้สึกอื่น นั่นเท่ากับเป็นการใช้สมองในวิถีทางใหม่ 
3. Shop at a farmers or ethnic market: 
ดอกเตอร์แคตซ์แนะว่า เราควรจะอาศัยความรู้สึกอื่นคือ รส 
กลิ่นและสัมผัสกับอาหารที่เราจะซื้อหา ซึ่ง 
ไม่ได้หมายความว่าจะทำให้เรามีโอกาสที่จะเลือกสินค้าใหม่สดเท่านั้น 
แต่เป็นการทำให้เราได้มี โอกาสใช้ประสาทส่วนอื่นนอกจาก รูป 
โดยดอกเตอร์แคตซ์ชี้ว่าบรรดาของที่ขายตามซูเปอร์มาร์เกตส่วนใหญ่จะเน้นที่ รูป 
เป็นหลัก 
พร้อมกับทิ้งท้ายว่าไม่ใช่เรื่องแปลกที่มะเขือเทศในซูเปอร์มาร์เกตจะมีสีแดงสด 
แต่ทว่าไร้รส! 
บ้านเรานอกจากชาวไร่ชาวสวนจะนำสินค้ามาขายตรงแล้ว 
เดี๋ยวนี้ยังมีบางไร่บางสวนที่เปิดโอกาสให้ผู้บริโภคสามารถเข้าไปซื้อหาผักและผล 
ไม้ได้จากไร่จากสวนโดยตรงอีกด้วย 
4. Hang Out: 
นอกจากนั้น ดอกเตอร์แคตซ์ยังระบุว่า 
ตัวกระตุ้นสมองที่ดีที่สุดก็คือมนุษย์ด้วยกันเอง ไม่ว่าจะเป็นการมีกิจ 
กรรมร่วมกับคนอื่น หรือปรับกิจกรรมเดิมที่เคยทำร่วมกับคนอื่นอยู่ 
อย่างเช่น การเปลี่ยนที่นั่งในโต๊ะ 
อาหาร ดอกเตอร์แคตซ์มองว่า 
นอกจากเป็นการเปลี่ยนมุมมองโดยรวมของตัวเราแล้ว ยังเป็นการ 
เปลี่ยนพลวัตทางสังคม(social dynamics) อีกด้วย 
ดอกเตอร์แคตซ์แนะนำการเล่นบริดจ์ 
เพราะนอกจากจะเป็นเกมที่ต้องใช้สติปัญญาแล้วยังจะต้องมีกิจกรรม 
ร่วมกับผู้อื่น และจากการศึกษาพบว่า 
ผู้สูงอายุที่มีเครือข่ายทางสังคมแน่นหนา จะมีความรู้ ความจำและ 
ความเข้าใจในเรื่องต่างๆ ดีกว่าผู้ที่ไม่มีสังคม 
5. Get some fresh air: 
ดอกเตอร์แคตซ์เชื่อว่ามนุษย์เราผูกพันกับโลกธรรมชาติมากกว่าโลกที่มนุษย์สร้างขึ 
้น และโลกธรรมชาติมี 
สิ่งกระตุ้นสมองอยู่อย่างหลากหลาย เขาแนะนำให้ทำกิจกรรมกลางแจ้ง 
ไม่ว่าจะเป็นการเดินทางไกล ขี่ 
จักรยาน หรือไปส่องนก 
โดยส่วนตัว ดอกเตอร์แคตซ์ชอบตกปลาแบบที่เรียกกันว่า fly-fishing 
ซึ่งในระหว่างที่ตกปลาจะต้อง 
ทำหลายอย่างไปพร้อมๆ กัน ทั้งตาดู หูฟัง คอยสังเกตอุณหภูมิ แมลง ลม 
กระแสน้ำ และอีกจิปาถะ 
6. Wing it: 
ดอกเตอร์แนะให้ติดปีกท่องเที่ยวแบบไม่ต้องวางแผนล่วงหน้า เช่น 
เมื่อจะออกไปชนบท ก็ให้เลือกสถานที่ 
ที่จะไปด้วยการหลับตาแล้วเอานิ้วจิ้มลงบนแผนที่ 
และพยายามที่จะไปให้ถึงที่นั่นโดยที่ไม่ใช้แผนที่ เรียกว่า 
เดินทางแบบนักสำรวจกันเลยทีเดียวา 
ดอกเตอร์แคตซ์บอกว่าสมองต้องการสิ่งแปลกใหม่ ยิ่งมีสิ่งใหม่ป้อนเข้าไป 
สมองจะยิ่งทำงานมากขึ้น 
มาออกกำลังสมองกันเถอะค่ะ!