บ้านเราเมื่อเยาว์วัย (๒)

กันนาเทวี

ข้าวหนุกงา
         หน้าหนาวอากาศยามเช้าช่างสุดแสนจะหนาวเย็น ใกล้รุ่งแล้วแม้จะ
รู้สึกตัวตั้งแต่ตอนแม่กุกกักลุกจากที่นอนไปก่อไฟนึ่งข้าวแล้ว  แต่เด็กน้อย
ก็ยังไม่ยอมเปิดตัวลุกจากผ้าห่ม   เสียงคุณทวดลากไม้กวาดเพื่อกวาด
ใบมะม่วงที่ร่วงลงบนลานพื้นดินหน้าบ้านดังแกรกกราก   ทำไมผู้ใหญ่ถึง
ขยันและรับผิดชอบสูงเหลือเกิน  หากเราจะเป็นผู้ใหญ่ที่ดีในวันหน้าเราก็
ต้องประพฤติเหมือนกับพ่อ แม่  ปู่ย่า ตาทวดของเราสิ เราจะยอมแพ้ได้ไง  
นึกแล้วก็เปิดตัวลุกจากผ้าห่มอย่างแสนเสียดาย
      ลุกมาจากที่นอนบิดขี้เกียจ 2-3 ที  แล้วเดินเลยข้าวไปในครัวไม่เห็น
แม่ เลย ไปนั่งม้านั่งตั่งเล็กหน้าเตาไฟ  ยื่นมือไปผิงไฟ  มองไอน้ำที่ลอด
ฝาหวดนึ่งข้าวขึ้นมาอีกสักประเดี๋ยวข้าวคงสุก
       นี่แม่บอกกี่ครั้งแล้ว  ตื่นมาให้ไปล้างหน้าบ้วนปาก แปรงฟันก่อน
       น้ำเย็นจังเลยอ่ะแม่   สายๆค่อยล้างไม่ได้เหรอ
       ไม่ได้หรอกลูก  ใครตื่นมาไม่ล้างหน้าประเดี๋ยวผีโพงจะมาเลียหน้า
       ด้วยความกลัวว่าผีโพงจะมาเลียจริงๆเลยรีบลุกไปล้างหน้าก่อน 
ใจนึกไปถึงน้ำลายผีโพงที่เกาะอยู่ตามใบหญ้าในสวน  เป็นฟองๆ
น่ารังเกียจ  ตอนนั้นไม่รู้ว่าที่แท้เป็นแมลงหรือสัตว์เล็กๆที่ออกหากิน
กลางคืนมาทำไว้  เข้าใจน้ำลายผีโพงจริง ๆ  จึงรีบลุกกะวีกะวาด
ไปล้างหน้าทันทีที่แม่เอ่ยอ้าง
         เดี๋ยวแม่ยกข้าวลงแล้วจะทำข้าวหนุกงาให้กินนะ
        ดีใจจัง  จะได้กินข้าวหนุกงาหอมๆ อีกแล้ว
        เอ้า...มาช่วยแม่ตำงาเร็ว  ค่อยๆ นะอย่าให้เม็ดงากระเด็นเอามือบังไว้ด้วย
       งาชนิดนี้ต่างกับงาดำหรืองาขาวที่ใช้คลุกขนม  แต่เป็นงาเมล็ดกลมคล้าย
ผักกาดมีกลิ่นหอม  และมีน้ำมันเยอะ  ตำคลุกกะข้าวเหนียวร้อนๆ  นวดและปั้น
ให้เป็นเนื้อเดียวกันใส่เกลือนิดหน่อย  อร่อยหอม  กลิ่นตอนเช้าอร่อยมาก
  แต่จะกินเฉพาะหน้าหนาวตอนหน้าข้าวใหม่เท่านั้น
        วิธีปลูกงาก็ไม่ยุ่งยากมากมาย  ตอนต้นฤดูฝนตาขุดดินเตรียมแปลง
พร้อมๆกับการหว่านข้าวกล้าในนา  หว่านงาจนงอกสูงยาวประมาณ  
10	นิ้วก็แยกปลูกเป็นแถว  คุณยายเรียกเด็กไปช่วยปลูกด้วย
	
        ยายทำไมต้องปลูกงาตอนนี้ละ
         อ๋อ....งาจะได้ให้ผลผลิตงาพอดีกะตอนข้าวใหม่ออกพอดีไงลูก
  เราจะได้กินข้าวหนุกงา  โดยใช้ข้าวใหม่ไง
       หนูชอบกินข้าวหนุกงา  หอมข้าวใหม่กะงา  ผสมกันอร่อยที่สุดเลย..
         ชอบกินหนูก็ต้องหมั่นรดน้ำ  ถอนหญ้าต้นงาจะได้เจริญงอกงามดี  เกี่ยว
ได้งาเยอะ
         จ้ะยาย
         เด็กน้อยช่วยยายรดน้ำ  พรวนดิน  ต้นงาจนเจริญงอกงามดี   ไม่นานก็สูง
ท่วมหัว จริงๆไม่ได้ดูแลอะไรมาก   นอกจากระยะเริ่มต้นตอนปลูกใหม่เท่านั้น 
 ต่อมางาก็ออกดอก  เป็นช่อยาวๆ  สีเขียว  มีดอกเล็กๆสีขาว
  ประปรายอยู่ตามช่อนั้น  
         ใบงาชนิดนี้ใบใหญ่และมีกลิ่นหอมมากเขานำมาม้วนทำเป็นจุกปิดปาก
กระบอกไม้ไผ่เวลาเผาข้าวหลามจะทำให้ให้ข้าวหลามสุกหอมน่ากิน
         เมื่องาแก่เต็มที่ก็จะตัดมาเป็นต้นๆ เอาใบออกมัดรวมกันเป็นมัดๆ 
 แขวนไว้กะราวไม้ไผ่ตากแดดจนแห้ง  และนำมาเคาะเอาเมล็ดงาออก
   ฝัดด้วยกระด้ง เอาสิ่งแปลกปลอมออกเหลือแต่งาบริสุทธิ์  
 เอาไปตำคลุกกินกะข้าวได้
      หนาวแล้วถึงฤดูที่จะได้กินข้าหนุกงาหอมอร่อยอีกครั้ง   ดีใจที่เรา
มีส่วนช่วยปลูกงาภูมิใจในผลงานของเรา   พอถึงวันพระยายก็ทำข้าวหนุกงา
ไปถวายพระด้วยอิ่มทั้งท้องและอิ่มทั้งใจ   เด็กน้อยเรียนรู้วิถีชีวิต  
การทำมาหากินกับผู้ใหญ่ที่ใกล้ชิดนั่นเอง
กันนาเทวี  
13  มกราคม  2552