กาพย์ฉบัง ๑๖ ห่อ โคลงโบราณวิชชุมาลี
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : หนึ่ง
ใจสุมาลย์นั้นกรุ่นด้วย เรณู
ฉมแห่งใจกวี กว่านั้น
โดยดาวแต่งฟ้าดู จึงเด่น
ฤเทียบพากย์กวิคั้น แต่งคำ ฯ
เรณูขับ-สุมาลย์กรุ่น ฟ้าค่ำดาวดุน
จึ่งพรายจึ่งเพริศเฉิดฉันท์
งามฉมพากย์ที่กวีปัน ถักถ้อยร้อยวรรณ
งามฉมกว่านั้น-บันลือ ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : สอง
คือใจแห่งเด็กจ้อย ไป่ลวง
ไป่ราดกิเลสดำ แต่งแต้ม
คือใจกู่ขานทวง อิสระ
อิสระดั่งหญ้าแย้ม ดอกใบ ฯ
คือใจเยี่ยงใจเด็กจ้อย มืดมากดำน้อย
ไป่ทาบไป่ทามลามลง
ใจกวีคือใจเจาะจง สร้างเจตจำนง
ให้อิสระได้โรจน์เรืองรอง ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : สาม
คือใจแน่นหนักได้ ดั่งดิน
แลเคลื่อนอยู่ดุษณี ดั่งน้ำ
ดั่งลมวูบว่องยิน สรรพสิ่ง
แลไล่ปฏิกูลให้คร้าม ดั่งไฟ ฯ
คือดินคือน้ำลมไฟ ควั่นเกลียวอยู่ใน
จิตแจ้งจิตหนึ่งนิ่งนาน
คือจิตมุ่งม้างปฏิการ ต่ำช้าสาธารณ์
ให้ร่อยให้ปลาตลงลาญ ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : สี่
คือใจดาวแห่งฟ้า ปักษ์แรม
เพียงส่องประกายใส แก่พื้น
คือใจแห่งสุมาลย์แซม สีสด
เพียงแต่งโลกให้ชื้น แก่ตา ฯ
คือใจแห่งดวงดารา อุทิศแต้มทา
แก่ทุ่งฟ้าค่ำคืนแรม
คือใจดั่งกลีบสุมาลย์แซม-สีสดปนแปม
แก่พื้น, แก่ค่า ตาคน ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : ห้า
คือใจอยู่เพื่อสร้าง สุนทรีย์
เบอกอักขรทิพย์เยียวยา โลกแล้ง
คือใจเปี่ยมปรีตี ในศักดิ์
คือศักดิ์อันรู้แจ้ง แก่นธรรม ฯ
คือใจอิ่มคุณสุนทรีย์ เบอกอักขระปรีตี
เพื่อกล่อมโลกแล้งให้ละมุน
คือใจเปี่ยมเต็มธรรมคุณ เมตตาการุณย์
แก่ผองสัตว์โลกร่วมเวร ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : หก
คือใจดั่งนกฟ้า เริงตะวัน
หลุดล่วงจากกฎกรรม บ่วงแร้ว
เสพย์ภพทิพยญาณอัน อิสระ
ถ้วนสรรพสิ่งล้วนแล้ว ไป่ครอง ฯ
คือใจดั่งนกฟ้า หลุดพ้นขื่อคา
เสพย์ในทิพยรูปเสรี
คือใจหลุดว่างวิธี ไป่ติด ชั่ว-ดี
จึงไป่แย่งยื้อถือครอง ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : เจ็ด
คือใจพรหมวิหารสี่ตั้ง เต็มธรรม
แลแจ่มใจครรลอง หลุดพ้น
ว่างสงบอยู่ในธรรม อันก่อ
อันก่อเพียงเพื่อค้น ก่นทาง ฯ
คือใจแต่งใจในพรหม- วิหารสี่ประนม
ประนังไว้แจ้งแห่งใจ
คือใจว่างนิ่งอยู่ใน กรรมใกล้กรรมไกล
อันก่อเพื่อค้นก่นทาง ฯ
ใจกู ใจมึง ใจธรรม ใจกระจ่าง ใจกวี : จบ
ใจ-จักรวาลวาดไว้ ดั่งใด
กวี-ก็วาดใจวาง ดั่งนั้น
คือ-ใจว่างใจใส ใจสด
ธรรม-จึ่งแต่งเค้นคั้น ก่องใจ ฯ
คือใจผนึกภาพจักรพาล มาก่อในกานท์
อันก่อมุ่งเกื้อเอื้อคน
คือใจใสผ่องส่องผล ไร้ห่วงทำงน
จึงไป่สูง-ต่ำ, ลำเอียง ฯ
คุณภูมิ
เขตรอยต่อชายแดนไทย-ลาว ด่านภูดู่,๒๕๔๗
7 ธันวาคม 2547 17:13 น. - comment id 384429
กาพย์ฉบัง ๑๖ ห่อ โคลงโบราณวิชชุมาลี ไม่มีบัญญัติวิธีการแต่งบทกวีวิธีนี้มาก่อนผมคุณภูมิขอกราบอนุญาตบรรพชนครูกลอนกวีในการนำกาพย์ฉบัง ๑๖ มาแต่งร่วมกับโคลงโบราณวิชชุมาลี โดยใช้การแต่งในลักษณะกาพย์ห่อโคลง โดยใช้ข้อบัญญัติหรือกฎข้อบังคับต่าง ๆ เหมือนกับ กฎของกาพย์ฉบัง ๑๖ และโคลงโบราณวิชชุมาลีทั้งสิ้น หมายเหตุ ปกติแล้วการแต่งกาพย์ห่อโคลงจะใช้แต่งขึ้นโดยใช้กาพย์ยานี ๑๑ สลับ กับโคลง ๔ สุภาพ โดยที่ ทั้งกาพย์ยานี ๑๑ และโคลง ๔ สุภาพ จะต้องมีเนื้อความอย่างเดียวกัน คือให้วรรคที่ ๑ ของกาพย์ยานี ๑๑ กับบาทที่ ๑ ของโคลง ๔ สุภาพ บรรยาย ข้อความอย่างเดียวกัน หรือบางทีก็ให้คำต้นของวรรคของกาพย์กับคำต้นของบทโคลงเป็นคำเหมือนกัน ส่วน ข้อบัญญัติหรือกฎข้อบังคับต่าง ๆ เหมือนกับกฎของกาพย์ยานี ๑๑ และโคลง ๔ สุภาพทั้งสิ้น บทกวีบทนี้เป็นอีกบทหนึ่งที่ผมตั้งใจบรรสานสรรค์สร้างมันขึ้นมาด้วยชีวิตและจิตใจที่เสพสมความเป็นกวีในธรรม ขอให้ท่านผู้อ่านกำซาบอาบรสแห่งบทกวี ขอบคุณครับสำหรับทุกๆกำลังใจ ถ้อยติชมของทุกท่าน เสมือนแรงแห่งการเคลื่อนแห่งสรรพาค์ของผม ขอขอบคุณจริงๆ คุณภูมิ

7 ธันวาคม 2547 17:29 น. - comment id 384448
เป็นไงบ้างครับคุณภูมิ เที่ยวสนุกมั้ยครับ กลับมาก็เอาบทกวีที่มีค่าต่อจิตใจมาฝากเลยนะครับ ไพเราะ งดงาม ละเมียด และแข็งกร้าวในบทกวี จะติดตามผลงานตลอดไปครับ

7 ธันวาคม 2547 17:48 น. - comment id 384459
ลงตัวในบทกวี ความหมายที่สื่อได้เห็นภาพไพเราะในสำนวน โดยใช้คำที่เป็นภาษาวรรณคดีโบราณ เป็นการประยุกต์ที่ไพเราะมากค่ะ ชอบบทกวีของคุณภูมิทุกบทค่ะเป็นงานที่ทำออกมาด้วยความตั้งใจ ขอบคุณสำหรับบทกวีค่ะ

7 ธันวาคม 2547 17:49 น. - comment id 384460
อืมม มาอ่านแล้วได้ความรู้มากมายค่ะ เคยแต่ลองกาพย์ห่อโคลงสี่สุภาพ โคลงโบราณยังไม่เคยลอง ไว้ว่างๆก่อน อาจจะนึกสนุกลองบ้างค่ะ ตอนนี้ไส้แห้งพอๆกับสมองกลวงเล็กน้อย พักเอาแรงสักนิด ค่อยคิดเขียน ค่ะ :)

7 ธันวาคม 2547 18:05 น. - comment id 384468
ได้ทั้งความรู้และความงดงามของบทกวีค่ะ

7 ธันวาคม 2547 19:47 น. - comment id 384517
ผมโชคดีมากที่ได้รู้จักthaipoem และได้อ่านงานประณีตของคุณภูมิ ขอบคุณครับ

7 ธันวาคม 2547 22:46 น. - comment id 384710
:)

7 ธันวาคม 2547 23:28 น. - comment id 384762
ขอขอบคุณทุกคำติชมด้วยใจจริงครับ

8 ธันวาคม 2547 07:06 น. - comment id 384879
แวะมาอ่าน

8 ธันวาคม 2547 09:32 น. - comment id 384922
ขอบคุร คุณภูมิ งานงามๆ ๆ ได้ความรู้ แต่ ยังคุด คู้ อยู่ ในรู อ่านไป เรื่อยๆๆ ก่อน เพราะ ปัญยา ยังม่ายเกิด นะคะ มาชื่นชม ค่ะ

15 ธันวาคม 2547 01:28 น. - comment id 388877
ชม......ชื่น.....
จึ่ง
ชื่นชม
กรุณาติดต่อ09-1889787

18 มีนาคม 2548 12:24 น. - comment id 414303
: ]
