** วิชชุมมาลาฉันท์ ๘**

คนกุลา

วิชชุมมาลา แปลว่า ระเบียบสายฟ้า วิชชุมมาลาฉันท์ จึงหมายถึง "
ฉันท์ที่มีลีลาอย่างสายฟ้าแลบ"
คณะและพยางค์  ในฉันท์บทหนึ่งมี ๔ บาท บาทละ ๒ วรรควรรคละ ๔ 
คำ ๒ วรรคเป็น ๘ คำ จึงเขียน ๘ หลังชื่อวิชชุมมาลาฉันท์
วิชชุมมาลาฉันท์นี้คล้ายกาพย์สุรางคนางค์เพียงแต่เพิ่มวรรคต้นขึ้นอีก ๑ 
วรรคเท่านั้น รวมทั้งบทมี ๔ บาท ๘ วรรค ส่วนกาพย์สุรางคนางค์มีเพียง 
๗ วรรค
สัมผัส สัมผัสบังคับดูได้จากแผนตามเส้นโยงสัมผัส และจากตัวอย่างคำที่
สัมผัสกันใช้วงกลมสีเข้ม 
คำครุ คำลหุ บังคับครุ ล้วนทุกวรรค 
วิชชุมมาลา แปลว่า ระเบียบสายฟ้า หมายถึง ฉันท์ที่มีลีลาอย่างสายฟ้า
แลบ 
คณะและพยางค์ 
ฉันท์บทหนึ่งมี 4 บาท บาทละ 2 วรรค วรรคละ 4 คำ 2 วรรคเป็น 
8 คำ จึงเขียน 8 หลังชื่อวิชชุมมาลาฉันท์ 
วิชชุมมาลาฉันท์นี้คล้ายกาพย์สุรางคนางค์เพียงแต่เพิ่มวรรคต้นขึ้นอีก 1 
วรรคเท่านั้น รวมทั้งบทมี 4 บาท 8 วรรค ส่วนกาพย์สุรางคนางค์มี
เพียง 7 วรรค 
สัมผัส สัมผัสบังคับดูได้จากแผนการแสดงการสัมผัส และจากตัวอย่าง
คำที่ สัมผัสกันใช้เครื่องหมาย (๐)-(๐) และ ((๐))-((๐))
โดยมีรายละเอียดดังนี้ 
สัมผัสภายในบท 
คู่ที่ ๑. คำสุดท้าย ของวรรคที่ หนึ่ง สัมผัสกับคำที่ สอง ของ
             วรรคที่ สอง แทน ด้วย (ค)-(ค)
คู่ที่ ๒. คำสุดท้าย ของวรรคที่ สอง สัมผัสกับคำที่ สุดท้าย ของวรรคที่   
           สาม แทนด้วย ((ค))-((ค))
คู่ที่ ๓. คำสุดท้าย ของวรรคที่ สี่ สัมผัสกับคำที่ สุดท้าย ของวรรคที่ หก  
            แทนด้วย (((ค)))-(((ค)))
คู่ที่ ๔. คำสุดท้าย ของวรรคที่ ห้า สัมผัสกับคำที่ สอง ของวรรคที่ หก    
         แทนด้วย (ค๒)-(ค๒)
คู่ที่ ๓. คำสุดท้าย ของวรรคที่ หก สัมผัสกับคำที่ สุดท้าย ของวรรค
             ที่ เจ็ด แทนด้วย (((ค)))-(((ค)))
สัมผัสระหว่างบท
มีการบังคับ ระหว่าง คำสุดท้ายของบท (วรรคที่ ๘) จะไปสัมผัส
กับ คำสุดท้าย ของวรรคที่ สี่ ของฉันท์ ในบทถัดไป แทนด้วย  
((((ค))))-((((ค))))
คำครุ คำลหุ วิชชุมมาลาฉันท์ ๘ บังคับใช้คำครุล้วนทุกวรรค 
แทนด้วย ค
แผนผัง   วิชชุมมาลาฉันท์ ๘ 
  ค ค ค(ค)        ค(ค)ค((ค))
ค ค ค((ค))       ค  ค  ค  (((ค)))
ค ค ค(ค๒)        ค(ค๒)ค(((ค)))
ค ค ค(((ค)))     ค  ค  ค    ((((ค ))))       
  
  ค ค ค ค                           ค ค ค ค
ค ค ค ค                            ค ค ค  ((((ค))))
ค ค ค ค                            ค ค ค ค
ค ค ค ค                            ค ค ค   ค         
      
ตัวอย่าง
           แรมทางกลางเถื่อน        ห่างเพื่อนหาผู้ 
หนึ่งใดนึกดู                             เห็นใครไป่มี 
หลายวันถั่นล่วง                        เมืองหลวงธานี 
นามเวสาลี                               ดุ่มเดาเข้าไป 
            ผูกไมตรีจิต                 เชิงชิดชอบเชื่อง 
กับหมู่ชาวเมือง                         ฉันท์อัชฌาสัย 
เล่าเรื่องเคืองขุ่น                        ว้าวุ่นวายใจ 
จำเป็นมาใน                              ด้าวต่างแดนตน 
            เขาแสนสมเพช            สังเกตอาการ 
แห่งเอกอาจารย์                       ท่าทีทุกข์ทน 
ภายนอกบอกแผล                     แน่แท้ทุพพล
เห็นเหตุสมผล                          ให้พักอาศัย 
............
แหล่งอ้างอิง 
http://guru.sanook.com/enc_photo.php?pic
http://www.kruwallapa.com/unit4/unit40104.html
www.prakan.ac.th/Link-Data/e-learning-51/orapin-3.ppt
http://www.st.ac.th/bhatips/chan_poem.html
...........
คนกุลา (เรียบเรียง)