อายตนบรรพ

แก้วประเสริฐ

                  อายตนบรรพ
         ดูกรผู้มีสัจธรรมนำดวงจิต
นั่งนอนคิดรู้ยืนตื่นทุกแห่งหน
มีสติตรวจตราหาเหตุดวงกมล
ทั้งเบื้องบนนอกในให้สล้าง
          ย่อมทราบการเกิดทุกข์สุขอยู่เสมอ
อย่าหลงเพ้อละเมอครวญหม่นหมาง
ด้วยสร้างสติสัมปชัญญะเป็นแนวทาง
ละปลดวางปลงสังขารเหล่านี้
         ว่าด้วยการเกิดทุกข์สุขของโลก
ล้วนบริโภคสังโยชน์โลภเคยมี
อายตนะภายในล่อเข้ามาพลี
สนองตรงที่ตาหูจมูกลิ้นกายใจ
         เพราะสังโยชน์อาศัยตารูปบริโภค
ก่อวิปโยคกิเลสเข้าใจไม่สดใส
ด้วยรูปสวยด้วยทรัพย์แสนวิไล
มันนำไปให้ห่วงหาแลอาดูร
         เมื่อหูได้ยินสำเนียงเสียงไพเราะ
ประจวบเหมาะจมูกได้กลิ่นมิสูญ
อีกทั้งลิ้นลิ้มรสเข้าเพิ่มพูน
กายเกื้อกูลโผฏฐัพพะจะเคล้าคลอ
         ทั้งนอกในปั่นป่วนรวนใจจิต
เป็นที่สถิตกิเลสเข้าเสียแล้วหนอ
เพราะอายตนะนอกในให้พะนอ
ก็เป็นบ่อแห่งทุกข์สุขเกิดมี
         เมื่อรู้ชัดแน่นอนผ่อนคลายไว้
ตั้งสติให้ได้มั่นคงเกษมศรี
เกิดขึ้นรู้ว่าเกิดเลิศฤดี
ถ้ามันมีตรงไหนละตรงนั้น
         รูปเสียงกลิ่นรสโผฏฐัพพะธรรมารมณ์
ให้น้อมจมลงไว้มิให้กระสัน
ทั้งรู้ก่อนเกิดหลังโดยฉับพลัน
ทั้งยาวสั้นเห็นธรรมประจำบ้าง
         ขึ้นชื่อว่าพิจารณาธรรมในธรรมอยู่
ทั้งรอบรู้อายตนะในนอกสะสาง
ทุกข์สลายสิ้นไปตามแนวทาง
สุขสล้างพลางดำเนินสู่แนวธรรม.
            ๙๙๙   แก้วประเสริฐ.   ๙๙๙