ปลัดบ้านนอก

ป.ยุทธ

รถเครื่องถูกขับเคลื่อนไปตามถนนสายลูกรังท่ามกลางสายหมอกที่เกาะกลุ่มเป็นทิวขาวบางเบาปกคลุมไปทั่วบริเวณ 
 ตะวันโผล่สาดแสงส่องขับไล่สายหมอกนั้น จนจางหายไปทีละนิด..  ทีละน้อย  ตามทุ่งนาข้างทางบัดนี้เหลือแต่ตอซังข้าว สลับกับดอกหญ้าสีขาว-เหลืองเปล่งประกายแต่งแต้มเป็นสีสัน
	ข้าพเจ้าพยายามถนอมรถเครื่องของทางราชการโดยการเลี้ยวหลบหลุมอันขรุขระบนท้องถนน  ตามสภาพถนนที่ถูกน้ำท่วมขัง และกัดเซาะตั้งแต่หน้าฝนที่ผ่านมา   
แทบทุกๆ ปีที่งบประมาณถูกจัดสรรลงไปซ่อมปรับปรุง  แต่เมื่อถึงคราหน้าฝนก็เหมือนเดิมอีกเป็นอย่างนี้ไปเรื่อย ๆ   จนกว่ารัฐบาลมีงบประมาณก้อนโตลงมาสร้างถนนสายนี้เป็นลาดยาง      
	รถยนต์  รถเครื่องที่แซงและสวนทางกันไปมา   จะเป็นครูบ้าง  เจ้าหน้าที่อนามัยตำบลบ้าง   พวกเขากำลังเดินทางไปทำงาน  ข้าราชการเหล่านี้ที่เป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการพัฒนาท้องถิ่นชนบทตามอำนาจหน้าที่ของตน  แต่จะมีใครบ้างเท่านั้นที่มาด้วยอุดมการณ์ หรือว่ามาด้วยความจำใจอย่างเลือกไม่ได้    
	 รถจอดหน้าที่ทำการ อบต. แล้ว..  ข้าพเจ้าเดินเข้าไปที่โต๊ะทำงาน      
	ปลัดมาทำงานแต่เช้าเชียวนะครับวันนี้ ภารโรงทักขณะมือถือไม้กวาดพร้อมที่รองรับขยะ      
	ผมมีรายงานด่วนจะส่งอำเภอน่ะ  ตอบพลางนั่งลงที่เก้าอี้ก่อนหันไปทอดสายตาเหม่อมองทิวเขาที่ตระหง่านเป็นทิวแถวนอกหน้าต่าง      
	ข้าพเจ้าอดนึกถึงเพื่อน ๆ  ที่จบด้านรัฐศาสตร์เหมือนกันไม่ได้  พวกเขาทำงานกับบริษัทเอกชนเงินเดือนหลายหมื่นบาท  อยู่ในวงการไฮโซ  ดูช่างต่างกันชนิดหน้ามือกับหลังมือ   เพราะสถานที่ที่ตัวเองทำงานก็อยู่ในชนบท  เงินเดือนหรือก็ไม่กี่พันบาท   
 หลายต่อหลายครั้งที่พวกเขาชวนไปทำงานด้วย แต่ข้าพเจ้าก็ปฏิเสธไป  อาจเป็นเพราะว่าหยิ่งในศักดิ์ศรีของตัวเองจึงมองไปว่าการทำงานเช่นนั้นเป็นทาสรับใช้นายทุนและคิดว่าตัวเองเหมาะสำหรับที่อย่างนี้มากกว่า    จึงพึงพอใจในความเป็นอยู่  ตลอดจนอุดมการณ์และความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาให้ชาวบ้านได้อยู่ดีกินดี  มีรายได้  ไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบจากสังคม      
	 ชาวบ้านยากจนทั้ง ๆ  ที่พวกเขาขยันขันแข็ง  ทำไร่  ทำนา  แต่โครงสร้างของสังคม  การกระจายรายได้ที่ยังไม่เป็นธรรม  ตลอดจนราคาพืชผลทางการเกษตรตกต่ำต่างหากล่ะ  ที่ทำให้พวกเขายากจนอยู่ทุกวันนี้      
	สองปีที่อยู่ที่นี่ได้เสนองบประมาณให้ชาวบ้านได้พัฒนาในหลาย ๆ  ด้าน  ไม่ว่าจะเป็นด้านกลุ่มอาชีพ  การเกษตรครบวงจรตามพระราชดำรัส  การจัดตั้งกองทุนสหกรณ์ร้านค้าโดยมีเงินปันผลคืนกำไร  การขุดลอกลำห้วย  และก่อสร้างฝายกักเก็บน้ำเพื่อให้หน้าแล้งมีน้ำทำการเกษตร  ส่วนด้านเยาวชนได้ส่งเสริมการใช้เวลาว่างเล่นกีฬาไม่หันเข้าหายาเสพติด  โดยจัดการแข่งขันกีฬาต้านยาเสพติดทุก ๆ  ปี  จนโครงการเหล่านี้ล้วนประสบผลสำเร็จได้รับความนิยมชมชอบจากชาวบ้านในตำบล 
	 ทุกวันนี้ชาวบ้านได้ลืมตาอ้าปากขึ้นมาก็ด้วยความร่วมแรง  ร่วมใจของพวกเขาเอง  ดูเหมือนว่าชาวบ้านทุกคนจึงมีความผูกพันกับข้าพเจ้าและไม่อยากให้ย้ายไปไหน 
	การปฏิบัติหน้าที่ของข้าพเจ้าจึงตรงไปตรงมา  เพื่อรักษาผลประโยชน์ของชาวบ้าน  และบวกกับนิสัยที่ไม่ชอบการเอารัดเอาเปรียบ       
	เดือนที่ผ่านมา วันนั้นข้าพเจ้ายังจำได้ดี  มีผู้รับเหมามาขอรับงานพร้อมเสนอผลประโยชน์ให้      
	ผมขออนุญาตไม่รับนะครับ  เพราะไม่เดือดร้อนเรื่องเงิน  ส่วนงานใครเสนอราคาต่ำสุดเราก็เอาคนนั้นแหละครับ  เพื่อประหยัดงบประมาณของทางราชการ  หากเราทราบว่ามีการฮั้วประมูลกันทางเราก็จะประกาศยกเลิกทันที   ข้าพเจ้าปฏิเสธไปอย่างนิ่มนวล 
	อีกครั้งที่ผู้รับเหมารายหนึ่งขอเบิกเงินค่าจ้างเหมาก่อสร้างถนน  แต่การตรวจรับงานยังไม่ได้ตามแบบ  ข้าพเจ้าจึงปฏิเสธที่จะจ่าย   
	 คุณปลัดงานขาดนิดขาดหน่อยอนุโลมกันบ้าง  เอางี้ผมให้  5  เปอร์เซ็นต์เลย       
	 เท่าไหร่ก็รับไม่ได้หรอกครับ  เอาเป็นว่าทำงานเพิ่มเติมให้ได้ตามแบบ ผมจะเบิกให้ทันที   ข้าพเจ้าพยายามประนีประนอม      
	 ผมไม่เชื่อหรอกว่าปลัดไม่ต้องการเงิน  ทุกคนทำงานก็เพื่อเงินทั้งนั้นแหละ  รับไปเถอะ หรือว่ามันน้อยไป  งั้นผมให้เพิ่มเป็น  7  เปอร์เซ็นต์  ผู้รับเหมายังง้อไม่เลิก      
	 ขอโทษนะครับ  ผมนัดประชุมชาวบ้านไว้   ขอตัวก่อน   ข้าพเจ้าเลี่ยงหนีไม่อยากต่อล้อต่อเถียง      
	ความจริงแล้วเงินใคร ๆ  ก็อยากได้เหมือนผู้รับเหมาว่า  แต่การได้มาโดยทุจริตอาจทำให้ถูกตั้งกรรมการสอบสวนวินัย  และถูกไล่ออกจากราชการได้         
	ครั้งล่าสุด   เรื่องค่อนข้างรุนแรง  เมื่อมีงบประมาณถ่ายโอนลงมาสร้างถนนลาดยาง  10  ล้านบาทผ่านพื้นที่ อบต. ที่รับผิดชอบ   ข้าพเจ้าถูกแต่งตั้งเป็นกรรมการตรวจการจ้างร่วมกับคณะกรรมการจากจังหวัด  เมื่อไปตรวจรับงานจ้างโครงการกลับไม่ได้ตามแบบ  ผู้รับเหมาราดยางผิวถนนน้อยกว่าความเป็นจริงทำให้มองเห็นก้อนหินโผล่ผิวจราจรขรุขระ  ข้าพเจ้าจึงไม่เซ็นให้      
 	ท่านปลัดต้องเห็นใจทางผมนะครับ ต้องจ่ายหลายด่านหมดไปไม่น้อย  ถ้าทำตามแบบขาดทุนแน่  เห็นใจทางผมด้วย  ผู้รับเหมาชี้แจง 
	ถ้าทำตามที่คุณขอก็เท่ากับว่าผมทุจริตต่อหน้าที่  ข้าพเจ้าพยายามทำความเข้าใจ
	นี่ไม่ใช่ว่าผมจะให้ปลัดเซ็นให้ฟรี ๆ นะครับ  ผมเคลียอยู่แล้ว  หรือว่าปลัดไม่เชื่อใจ   ถ้างั้นผมเขียนเช็คเงินสดให้เดี๋ยวนี้เลยก็ได้  พูดจบผู้รับเหมาดึงเอาสมุดเช็คออกมา      
	ไม่คุณเข้าใจผิดไม่ใช่ยังงั้น  คุณทำงานเพิ่มเติมให้ดูดีกว่านี้ผมก็เซ็นให้   แค่นี้เอง   ผู้รับเหมากลับไปอย่างอารมณ์เสีย      
 	โครงการนี้เป็นของนักการเมืองระดับประเทศเชียวนา..  เซ็นให้เขาก็สิ้นเรื่อง  อย่าเรื่องมากเลยเดี๋ยวเดือดร้อน  เจ้าหน้าที่ทางอำเภอแนะนำเมื่อข้าพเจ้านำเรื่องเข้าปรึกษา      
 	   นายอำเภอเรียกตัวข้าพเจ้าเข้าไปพบในวันต่อมา      
	ปลัด  ผู้รับเหมามาร้องเรียนกับผมว่าคุณเรียกเงินค่าเซ็นตรวจรับงานกับเขาจริงไหม  นายอำเภอถามเมื่อข้าพเจ้านั่งลงต่อหน้า 
 	ไม่จริงครับท่าน  เขาต่างหากที่เสนอให้ผม  แต่ผมไม่รับ  ข้าพเจ้าชี้แจง      
 	ไม่รู้ล่ะนะ  เห็นเขามาร้องเรียนดีที่ไม่มีหลักฐาน  และเขาบอกว่าไม่เอาเรื่อง  ไม่เช่นนั้นปลัดถูกตั้งกรรมการสอบสวนความผิดวินัยร้ายแรง  ถึงขั้นออกจากราชการเชียวนะ  นายอำเภอเว้นระยะก่อนพูดต่อ      
	โครงการนี้ไม่ธรรมดาแล้ว  ถึงขั้นเจ้านายจากจังหวัดโทรมาให้ผมช่วยดูให้  เอาเป็นว่าผมฝากปลัดอีกทีก็แล้วกัน  อะไรถ้าไม่เหลือบ่ากว่าแรงก็ให้ผ่าน ๆ ไปเถอะ      
 	ครับท่าน .  แต่นี้มัน..  ข้าพเจ้าพยายามจะอธิบาย  แต่ถูกตัดบท      
	ผมเข้าใจว่าปลัดหนักใจ  แต่ก็พิจารณาดูก็แล้วกัน  ขอโทษนะ  ผมมีงานด่วนต้องทำ  ข้าพเจ้าเดินออกจากห้องนายอำเภออย่างสับสนมึนงง      
 	อย่าตรงมากนักเดี๋ยวชนตอ  นะเว้ย      
 	เราก็ต้องฟังเจ้านายเขาด้วย      
	เรามันผู้น้อยเสียงไม่ดังหรอกเพื่อน  แต่ยังไง ๆ  ก็ระวังตัวด้วยนะ  พวกเราเป็นห่วง  เพื่อน ๆ เตือนเมื่อพบปะกันในวันประชุมอำเภอ      
********************
       
	หลังเลิกงานข้าพเจ้าขี่รถกลับบ้านอย่างเนิบช้า พลางครุ่นคิดเรื่องเมื่อช่วงกลางวัน  ผู้รับเหมามาขอร้องให้เซ็นตรวจรับงานเป็นครั้งที่สองหลังจากเว้นระยะสาม  สี่วัน      
 	ผมต้องขอโทษจริง ๆ  ครับ  ถ้ายังไม่ลงยางเพิ่ม...ผมคงเซ็นตรวจรับให้ไม่ได้   ข้าพเจ้ายังยืนยันแน่วแน่  
 	ถ้าปลัดไม่เซ็นระวังจะเดือดร้อน   อย่าหาว่าไม่เตือนก็แล้วกัน   ผู้รับเหมาข่มขู่ก่อนออกไปอย่างหุนหัน    
ใกล้ถึงสะพาน  ข้าพเจ้าเพ่งมองรถเครื่องที่จอดอยู่บริเวณเชิงสะพานหลานคัน มีวัยรุ่น 4  5  คน จับกลุ่มกันอยู่
 	จอดก่อนพี่จอดก่อน  หนึ่งในกลุ่มโบกมือเรียก 
ข้าพเจ้าจอดรถ..แล้วถามออกไป
	มีอะไรให้ช่วยไหมครับ    
	พี่เป็นปลัด..  อบต.นี้ใช่ไหม  วัยรุ่นคนเดิมถามสีหน้าขึงขัง      
	ใช่ครับ  ข้าพเจ้าตอบพร้อมรอยยิ้มอย่างเป็นมิตร      
	สิ้นเสียงตอบหนึ่งในกลุ่มกระโดดถีบข้าพเจ้ากระเด็นตกจากรถ  ส่วนรถคว่ำไม่เป็นท่า  แต่ก็รีบลุกขึ้นอย่างตกใจ   ยังไม่ได้ถามสาเหตุ   เท้าของอีกคนหวดที่กลางหลังจนเซถลาไปข้างหน้า และแล้วสติของข้าพเจ้าต้องดับวูบเมื่อมีของแข็ง ๆ  มากระทบที่ท้ายทอย      
    
 	แสงจากหลอดไฟส่องสว่างไปทั่วห้อง  แต่ข้าพเจ้าดูช่างเลือนลาง  จึงพยายามกวาดสายตาไปรอบๆ  พร้อมขยับกาย  แต่รู้สึกปวดระบมตามตัว      
 	หัวหน้าฟื้นแล้ว  โอ๊ะอย่าค่ะ  อย่าเพิ่งขยับตัวนะคะ  เสียงใครคนหนึ่งที่นั่งอยู่ข้าง ๆ  เตียงร้องบอก  ข้าพเจ้าหันไปตามเสียงนั้น      
	อ้าว...นงคราญเหรอ หัวหน้าเป็นอะไรนี่    
	  หัวหน้าถูกคนทำร้าย  โชคดีที่ครูสุชาติกำลังจะกลับบ้านมาพบเข้า  พวกมันจึงหนีไป  และพาหัวหน้าส่งโรงพยาบาลนี่แหละ  รู้ไหมคะว่าหัวหน้าสลบไปทั้งคืนเชียว  นงคราญเล่าเรื่องราวให้ฟัง      
	นึกประมวลเหตุการณ์  ใครกันที่ทำร้าย  คงมีผู้อยู่เบื้องหลังวัยรุ่นกลุ่มนี้   ข้าพเจ้าได้แต่นึกถึงผู้รับเหมารายนั้น 
	แล้วเธอมาตั้งแต่เมื่อไหร่ล่ะ  ข้าพเจ้าหันไปทางเธอ      
	เอ่อ...ก็พร้อมๆ กับพาหัวหน้ามาส่งล่ะค่ะ      
	แสดงว่าเธอเฝ้าหัวหน้าทั้งคืนเลยนะสิ  เธอพยักหน้าพร้อมรอยยิ้มอย่างเต็มใจ  ข้าพเจ้ามองเธออย่างขอบคุณ   เธอเอียงอายหลบสายตา        
	นงคราญเธอเป็นผู้ใต้บังคับบัญชาที่ข้าพเจ้าชื่นชอบคนหนึ่งไม่ว่าจะเป็นอุปนิสัยใจคอ  ความขยันในหน้าที่การงาน และอีกอย่างที่ถูกใจคือใบหน้าใสๆ รับกับเส้นผมที่ยาวสลวยของเธอ    จนทำให้เผลอแอบมองเธอบ่อยครั้งเมื่ออยู่ที่ทำงาน   ใบหน้าของเธอทำให้สดชื่นหายเหนื่อยได้เช่นกันในบางครั้ง   ชีวิตหนุ่มโสดอย่างข้าพเจ้าหมกมุ่นอยู่กับงานตลอดจนไม่มีเวลามองสาว ๆ  ที่ไหน  คิดแล้วอดที่จะเห็นใจเธอไม่ได้ที่คอยเฝ้าดูแลยามเจ็บป่วยเช่นนี้      
 	เสียงเคาะประตูพร้อมเปิดออก  ผู้ที่ก้าวเข้ามาคือเพื่อน ๆ  ปลัด  4 - 5  คน   
	เป็นไงบ้างเพื่อน  วันนี้พวกเรามาเยี่ยมพร้อมมีหนังสือราชการด่วนมาให้  คนหนึ่งพูดขึ้น      
	ขอบใจหนังสืออะไรเหรอ  ข้าพเจ้าถามอย่างสงสัยและอยากรู้      
	ไม่รู้สิ   ทางจังหวัดฝากมาให้    เพื่อนพูดพลางยื่นให้      
	เพื่อน ๆ  กลับไปแล้วข้าพเจ้านอนนิ่ง  ความคิดสับสน  นี่หรือคือ  รางวัลตอบแทนสำหรับการทำงานอย่างตรงไปตรงมา  ผลลัพธ์กลับเป็นเช่นนี้  แม้แต่ชีวิตก็จะเอาไม่รอด  คิดไปคิดมาน้ำตาเอ่อซึมอย่างไม่รู้ตัว  และต้องแกล้งหลับก่อนที่นงคราญจะเห็นความอ่อนแอ ความขี้แยของลูกผู้ชายอกสามศอก
      
	รถสองแถวโดยสารจอดหน้าที่ทำการ  อบต.  ข้าพเจ้าก้าวขึ้นพร้อมกระเป๋าใบใหญ่  ก่อนรถจะเคลื่อนข้าพเจ้าโบกมืออำลาชาวบ้านและลูกน้องที่มายืนส่ง  แล้วทอดสายตาไปที่นงคราญ  เธอโบกมือให้พร้อมรอยยิ้มที่แสนเศร้า  พลันน้ำตาของเธอก็พรั่งพรูลงอาบแก้มใสๆ    เธอเดินเข้ามาหาจนได้ยินเสียงสะอื้น แล้วอ้าปากจะเอ่ยวาจา   แต่แล้ว..  รถก็ค่อยๆ เคลื่อนไป  เธอเดินกึ่งวิ่งตามมา จนเส้นผมของเธอพลิ้วไหว
	หัวหน้าคะ...กลับมาเยี่ยมพวกเราด้วยนะคะ...  เธอพูดกึ่งตะโกน
ภาพนั้นค่อยๆ  ห่างออกไป  ห่างออกไป  จนเลือนหายไปกับฝุ่นลูกรังที่ฟุ้งกระจาย   ข้าพเจ้ารู้ตัวว่าปวดร้าว    นึกถึงหนังสือที่ได้รับ  ใช่ แม้ว่าทางการจะมีคำสั่งย้ายไปจาก  อบต.  แห่งนี้  แต่เชื่อเถอะคำสั่งนั้นไม่สามารถย้ายใจของข้าพเจ้าไปจากที่แห่งนี้ได้หรอก  ก้อนอะไรบางอย่างมากระจุกที่ลำคอต้องกลืนน้ำลายขับไล่อย่างยากเย็น  แล้วกระพริบตาสกัดกั้นน้ำตาอันหวงแหนของลูกผู้ชายไม่ให้มันไหลออกมา แต่...จนแล้วจนรอด..มันยังดื้อดึงออกมาจนได้..
@@@@@@@@@@@