อานาปานบรรพ.

แก้วประเสริฐ

	อานาปานบรรพ.
         ดูกรผู้ประพฤติธรรมอันล้ำเลิศ
สิ่งประเสริฐมิห่างหายข้างกายเขา
หากจำแนกแยกแยะหนักและเบา
ประกอบเข้าเป็นอนุสัมมาสติ
         เพียงสังเกตเหตุผลกลการสร้าง
ให้สล้างวางกำหนดกฎแหล่งปิติ
แล้วเสริมทางดำเนินอย่าเกินนิติ
เพื่อเป็นคติประจำใจทั้งในนอก
         เป็นกรอบร่างสร้างขึ้นเป็นนัยบท
แล้วกำหนดรู้ไว้ใช้เป็นระลอก
ไม่ว่าสถานที่แห่งใดดั่งจับกรอก
อย่าให้ยอกหลอกหลอนแก่ใจเรา
         นั่งคู้บัลลังก์กายตรงดำรงสติ
มีดำริพิจารณาหาทางเขา
ลมหายใจเข้ารู้หนักหรือเบา
หายใจยาวว่ายาวก้าวพ้นไป
         ทั้งในนอกออกเข้าเฝ้าเรียนรู้
ดุจชายผู้กลึงไม้ทำได้ไฉน
จะสั้นยาวผ่อนหนักเบาอย่างไร
เขารู้ได้แจ้งจบครบกระบวน
         ล้วนเปรียบเทียบลมหายใจเข้าออก
เป็นระลอกหนักเบาเฝ้าสอบสวน
จนหายใจละเอียดหายมาทบทวน
ด้วยสติล้วนหวนกำหนดแหล่งลมปราณ
         ชำนาญสำเหนียกรู้กองลมแล้ว
กำหนดแน่วแผ่วเบากายในสังขาร
แล้วพิจารณากายในนอกทุกวาร
ในทุกกาลสติตั้งมั่นเพื่อความรู้
         เพียงสักว่าอาศัยระลึกเท่านั้น
สติตั้งมั่นว่ากายสังขารมิของกู
ทิฎฐิตัณหาพาหลบหนีออกกรู
เพราะเรารู้ไม่ยึดมั่นอะไรโลกนี้
         จักชื่อว่าพิจารณากายในกายอยู่
เป็นผู้รู้ธรรมสังขารอันเป็นศรี
บังเกิดฌานสมาธิที่มากมี
ใช้เป็นที่ระงับดับทุกข์ตามพัวพัน. 
                 ๙๙๙   แก้วประเสริฐ.   ๙๙๙