.. ลำนำ แม่ กลอง ...

กิ่งโศก

..ต้องขอประนมมือกล่าว่า...ลืมผม หรือยังครับแฟน  เมื่อก่อนเคยฟังกันแน่น 
..แฟนจ๋าแฟน  ลืมผม ..กิ่งโศก ..หรือยัง  อิอิ
  หายหน้า เหลือแต่ตา คอยแวบมาดู หุหุ ..ก็พอหายใจหายคอจากงานได้บ้าง เลยต้องมาเป็นดีเจ  อีกสักรอบ..
และใกล้เทศกาล วันแม่  วันนี้ทีแรกว่า จะลงเพลงแม่  แต่ ว่าเคยลงไปแย้ววว อะ
เลยต้องหา  มุกใหม่ เอ๊ย เพลงใหม่..ที่เกี่ยวกับแม่...นึกก่อน..น๊า.ระหว่างนึกคาดว่าเสียงเพลงคงเริ่มดังแล้วละครับ  หุหุ
แม่... 
แม่  คำคำนี้ ยิ่งใหญ่เสมอ ในความรู้สึกของคนที่เอ่ย  เราลองมาดูความหมาย ตามพจนานุกรม นะครับ
...
แม่ น. หญิงผู้ให้กําเนิดหรือเลี้ยงดูลูก, คําที่ลูกเรียกหญิงผู้ให้กําเนิดหรือเลี้ยงดูตน; 
 คําที่ผู้ใหญ่เรียกผู้หญิงที่มีอายุน้อยกว่าด้วยความสนิทสนมหรือรักใคร่เป็นต้นว่า 
 แม่นั่น แม่นี่; คําใช้นําหน้านามเพศหญิง แปลว่า ผู้เป็นหัวหน้า เช่น แม่บ้าน; 
 ผู้หญิงที่กระทํากิจการหรืองานอย่างใดอย่างหนึ่ง เช่น ค้าขาย เรียกว่า แม่ค้า 
 ทําครัว เรียกว่า แม่ครัว; เรียกสัตว์ตัวเมียที่มีลูก เช่น แม่ม้า แม่วัว; เรียกคน 
 ผู้เป็นหัวหน้าหรือเป็นนายโดยไม่จํากัดว่าเป็นชายหรือหญิง เช่น แม่ทัพ แม่กอง; 
 คํายกย่องเทวดาผู้หญิงบางพวก เช่น แม่คงคา แม่ธรณี แม่โพสพ, บางทีก็ใช้ว่า 
 เจ้าแม่ เช่น เจ้าแม่กาลี; เรียกสิ่งที่เป็นประธานของสิ่งต่าง ๆ ในพวกเดียวกัน 
 เช่น แม่กระได แม่แคร่ แม่แบบ; เรียกชิ้นใหญ่กว่าในจําพวกสิ่งที่สําหรับกัน 
 เช่น แม่กุญแจ คู่กับ ลูกกุญแจ; แม่นํ้า เช่น แม่ปิง แม่วัง ฯลฯ 

  จะพบว่า คำว่าแม่ นั้น ใช้เปรียบเทียบถึงความยิ่งใหญ่เป็นหลัก  แลใกล้วันแม่มาทุกขณะ เราคงได้อ่าน ได้สัมผัส บทกวี ต่างๆ ในบ้านไทยโพเอม นี้กันหลากหลายที่เดียว ที่จะกล่าวถึงพระคุณ ของ แม่ หรือ มารดา..

  กิ่งโศก อยาก ลำนำ บทเพลง ที่เกี่ยวข้อง  อันที่กล่าวถึงแม่ ประกอบ ด้วย แต่จักขอกล่าวถึง แม่น้ำ ครับ 
วันนี้อยากขับขาน บทเพลงแห่งเบื้องลุ่มลำน้ำ ฝั่งฝากตะวันตก จรดตะวันตกเฉียงใต้ หรือ ทิศหรดี กัน นั่นคือ ลำน้ำ แม่กลอง..นั่นเอง

ในความรู้สึกของคนทั่วไป เมื่อกล่าวถึง แม่กลอง มักนึกถึง สมุทรสงคราม อัมพวา หลวงพ่อวัดบ้านแหลม  อุทยาน ร.๒  บางคนที  ฯลฯ ด้วยเหตุว่ามีการสรรสร้าง ศิลป บทความ บทเพลงเกี่ยว กับ แม่กลองเฉพาะย่านนี้กันเป็นส่วนมาก
ลาสาวแม่กลอง  หรือ มนต์รักแม่กลอง ก็กำเนิด คีตทำนองเพลง แนวพื้นบ้าน ระบัดขึ้นเขตคามย่านนี้ ย่านอัมพวา ..
แต่หากดูกันจริงๆ แล้ว สายน้ำ แม่กลอง ที่ ทอดโค้ง ไหลหลั่ง ร่วม 130 กว่ากิโลเมตร นี้ ต้นสายกลับ อยู่แถบตะวันตกโน่น คือ แถวจังหวัดกาญจนบุรี แล้วไหลผ่าน จังหวัดราชบุรี  ลงสู่อ่าวไทย ที่สมุทรสงคราม..
โดยเริ่มที่ลำน้ำแควน้อย ที่ผสานรวมกับ ลำแควใหญ่  อันกำเนิดมาจาก ดินแดน หุบเขา และที่สูงในเทือกเขาถนนธงชัย  ตะนาวศรีที่กั้นเขตแดนประเทศไทย มาบรรจบกัน ที่เมืองกาญจนบุรี จึงก่อให้กำเนิด ลำน้ำสายนี้   แม่น้ำแม่กลอง
แม่กลอง เป็นแหล่งกำเนิดอารยะธรรม ขนบธรรมเนียมมากหลาย ที่ลำน้ำสายนี้ได้ ทอดผ่านไป สร้างความเจริญ  ก่อเกิด วัฒนามาอย่างยาวนานเกือบ 3000 ปี แล้ว  จะพบวัตถุ ซากสิ่งแต่ก่อน เมืองโบราณมากมาย  เช่นชุมชุนบ้านเก่า  ปราสาทเมืองสิงห์  เมืองครุฑ  เมืองคูบัว  อารยธรรมงอกงามขึ้นริมฝั่งแม่น้ำแม่กลอง สายนี้.

น่าแปลก ที่ความมีชื่อเสียงของลำน้ำแม่กลอง กลับสะพรั่ง ณ..ปลายสายของแม่น้ำ ฤาเพราะ ถิ่นลุ่มปากน้ำแม่กลอง ในส่วนปลายมัก อุดมไปด้วย นักดนตรี นักประพันธ์ นักร้อง ซึ่งแสดงให้เห็นมากมาย   ครูเอื้อ สุนทรสนาน  ทูล ทองใจ  และหลากหลาย วงการศิลป ที่มีคนดังๆ กำเนิดที่นี่
แล้ว ต้นสายน้ำ  กลางสายน้ำเล่า ? แม่กลองสายนี้ ได้ก่อเกิดอะไรบ้างหนอ ในการหล่อเลี้ยง ผู้คน และพืชพรรณ ที่การเดินทางของลำน้ำ

กิ่งโศก เมื่อหลายปี เดินทางไปแถวกาญจนบุรี บ่อย และแวะไปชม เขื่อนแม่กลอง เดิมชื่อเขื่อนวชิรลงกรณ์ (ถ้าจำไม่ผิด) ตอนนั้นก็เพียงแปลกใจว่า แม่น้ำแม่กลอง ไหลมาแต่นี่เลยหรือ ?

บทเพลงที่อยากนำเสนอ ณ ห้วงนี้ เป็นเพลงเก่า ประพันธ์โดย ครูไพบูลย์ บุตรขัน  ต้นฉบับ ขับร้องโดย ศรคิรี ศรีประจวบ   แต่วันนี้ นำฉบับหวาน ของ อ๊อด โอภาส มาขับขานกัน  ความไพเราะนอกจากที่เนื้อหา และ น้ำเสียงผู้ร้องแล้ว  คือ ท่วงทำนองดนตรี เป็นดนตรีไทย ฟังแล้ว ชวนเคลิ้มนักละครับ  เชิญ รับชมและรับฟังได้ ขอรับ.

มนต์รักแม่กลอง
อ๊อด โอภาส ทศพร
เจื้อยแจ้วแว่วเสียงสำเนียงขับร้อง
ดังเพลงมนต์รักแม่กลอง
ล่องลอยพริ้วหวานซ่านมา
กล่อม สาวงามบ้านอัมพวา
มนต์รักแม่กลองแว่วมา
เหมือนสายธาราแม่กลองรำพัน
พี่ต้องจากลาขวัญตานิ่มน้อง 
ไม่ลืมลาสาวแม่กลอง
ต้องครวญหวนมาสักวัน
กลิ่น เนื้อนางไม่จางสัมพันธ์
เราสองล่องเรือร่วมกัน..
ร้องเพลงชมจันทร์ลุ่มน้ำแม่กลอง
ไม่ลืม น้ำใจไมตรี
สาวงามบ้านบางคณฑี เอื้ออารีเรียกร้อง
ให้ดื่มน้ำตาลพร้อมกับยิ้มหวาน
ของนวลละออง
ก่อนลาจากสาวแม่กลอง
เรา ร่วมปิดทองงานวัดบ้านแหลม
เจื้อยแจ้วแว่วเสียงสำเนียงขับร้อง
คร่ำครวญลาสาวแม่กลอง
ล่องลอยเมื่อคืนข้างแรม
กรุ่น หอมไอทะเลเคล้าแซม
มนต์รักแม่กลองแทรกแซม
คิดถึงพวงแก้มนวลสาวแม่กลอง

 ยิ่งฟังยิ่งน้าวใจให้คิดถึง มนต์แม่กลองนัก แม้ว่า คำรบหนึ่งดูฉ่ำหวาน แต่อีกคำรบหนึ่ง กับปวดร้าวนัก แต่อย่างน้อย เราเองยังได้สัมผัส เบื้องลุ่มน้ำแห้งนี้  ภาพที่ผ่านไป ยังคงตรึงตรามิรู้ลืม..แม่กลอง..

 
๏ แม่กลองแม่เกี่ยวเส้น...... สายธาร เถื่อนเฮย
ล่วงสืบหลืบสรวงสาน   .......  ประสิทธิ์ร้อย
ไหลเอื่อยเรื่อยไอลาน  ......  โอบร่ำ
พลบค่ำพร่ำครบคล้อย .......  เรื่อเคล้าเร้าเครือ ๚ะ
 
 ๏ แม่กลองแม่เกี่ยวม่านเส้นธารเถื่อน
อุทกเคลื่อนโค้งอิงโอบสิงขร
สีเงินยวงแย้มจรดเบื้องบทจร
แลชะง่อนชะโงกง้ำบ่งำเงา
 
 ล่วงบุรีเลยบ้านเบื้องลานล่าง
โชติสว่างพร่างศิลป์ยั้งถิ่นเหย้า
กำเนิดปูมเปรยขานตำนานเนา
ริมฝั่งเก่ากกแก่ลำแม่กลอง
 
  ตำนานรักสลักโฉลกวิโยคย้อย
ปีกหิ่งห้อยพริบพรูลำพูผ่อง
เกิดคู่กรรมสะเทือนลั่นสนั่นคลอง
สงครามโลกครั้งสองแม่กลองซม
 
  จักกี่ล่วงกี่ลับกี่เลือนหาย
ช่วงน้ำสายชุ่มชื่นยังตื่นสม
ผ่ายล้างผ่าวร้าวพร่อยมิลอยพรม
ชอุ่มชุ่มแลสมโน้มฤดี
  
บทเพลงขานร่ายขับลำดับคร่าว
หนุ่มครวญสาวหน่ายถิ่นถวิลหนี
ลาสายน้ำเบื้องทิศหรดี
แม้นบุญมีคงบ่ายแลหมายคืน  ๚ะ
 
 ๏ เพลงร่ำพร่ำเร่งร้อย ........ แผ่วโลม
โหยร่วงห่วงโรยโหม .........  เรี่ยห้อม
บ่ารุกบุกละโบม   .............. ระบัดบ่ง
รานหักรักหั่นล้อม  ........... ฤทธิ์ห้วงหฤหรรษ์ ๚ะ
 
                  + กิ่งโศก+