๏พระราชนิพนธ์โคลงสุภาษิต **นฤทุมนาการ**๑ ๚
ที่มา จากหนังสือ เล่มเดียวกัน ได้บรรยาย ความ โคลงสุภาษิตนี้ไว้ว่า
คำว่า นฤทุมนาการ เป็นศัพท์สมาส ที่มีการสนธิ แยกได้เป็นขั้นๆดังนี้
นฤทุมน + อาการ (อาการ แปลว่า สภาพ กิริยา )
นฤทุมน เป็นศัพท์สมาสอีกเช่นกัน แยกได้เป็น
นฤ + ทุมน
(นฤ เป็น อุปสรรค แปลว่า ปราศจาก ไม่)
ทุมน แยกเป็น ทุ + มน
(ทุ เป็น อุปสรรค แปลว่า ไม่ดี เสีย
มน แปลว่า ใจ )
เมื่อแยกศัพท์ เช่นนี้แล้ว จะเห็นว่า ความหมายรวม นฤทุมนาการ ก็คือ สภาพที่ปราศจากความเสียใจ หรือ สภาพที่ไม่ทำให้เสียใจ ซึ่ง
ตามนัยแห่งโคลงสุภาตนี้มี ๑๐ ประการ
ดังที่
หน้าส่วนตัว
105
0
0
